The below text is part of a new series of monographic responses to the works of the late artist Cengiz Çekil (1945–2015). For this series, we invited artists and writers to write on Çekil’s conceptually rigorous, formally sparse practice, to be able to situate his works in the here and the now. Çekil’s use of quotidian materials to contemplate and comment on the trying circumstances in his native Turkey presents a visual lexicon that is straight-forward and condemning. His works retain their modus operandi of resistance, a politically charged concept that became a malleable, tangible material in his hands. As we try to grapple with what it means to publish with the artist at the center, his insistence on artists taking charge of their own processes of historicization comes to mind—”if not you, then who?”
—Merve Ünsal

Fatma Belkıs

“In contrast to many artists who fail to express themselves without recourse to extraordinary investment, Cengiz,”…*
came to Paris in 1970 by plane.

Resistance: In Memory of a Dead Mattress was exhibited for the first time in 1974.
He must have worked on it for a year
Because
“73 [was] very important” **

How is time really measured?
Three hours: That you spend in the air going to Paris from Istanbul by plane,
A year: That you need to finish one work,
Is time.
Long or short,
Or slow, tense, dirty or white?

When those who don’t live die
Then they are remembered
That moment,
What does it correspond to in history and that date
Long or short,
Or slow, tense, dirty or white?

There is a difference there
Between lying in bed before dying
Vs. lying dead in the dirt.
A person is always shorter than their bed
But becomes one with the dirt.
One above the ground, asks for a sheet
And a brick, for those who are underneath.

Time is important.
A time, for example, 1973.
“[Now], back then

my opinion about art was like this;
I felt a reaction against
the condition of art in museums,
towards museums
and galleries
and the fact that art could be bought and sold.”***
Now, back then … felt reactive.

Cengiz Çekil was 62 when he said this,
28 in 1973.
Now, ……………………………. back then

What is time measured with then?
Is time measured with a steady reaction?
Now, now; now, back then.
“As it is common knowledge that
the production of and training for
fine arts based on perspective and volume
have a very short history.
At the beginning of
this
not very long history,
the production of and training for painting and sculpture
were not vital.” ****
“Very short” “not very long”

What is time measured with?
What is not vital
Becomes so one of these days and then time passes?
Is that when mattresses die?
Or to continue to live despite everything
Drawing a thin line for black with light.

The dying bed asks for a sheet,
Dying man for a brick
Or that’s what we think, those who are alive.
And make the decisions.
Because the funerals are for us.
We make the decisions, we choose the adjectives.
How did you know them?
Good
Good
Good
That’s how we knew them.

So human life
Long or short
Or slow, tense, dirty or white?

When one lies in bed at night
Or underneath a fig tree in May or
In the basement of a cafe called metronome.

* “In contrast to many artists who fail to express themselves without recourse to extraordinary investment, Cengiz, develops a striking and consistent language with almost no financial support.”
Necmi Sönmez. Cengiz Çekil: A Witness. Yapı Kredi Publishing, 2008. p. 34.

** “C.Ç. : But 73 is very important for me.
N.S. : Did you create your first installation in 1973?
C.Ç. : I think it was 1973. Because my work “Resistance: In Memory of a Dead Mattress” was exhibited at the Salon de Mai 1974. So I began in 73 and it continued throughout 74-75.”
Necmi Sönmez. “Hislerimle Keşfe Çıkıyorum” in Cengiz Çekil: A Witness. Yapı Kredi Publishing, 2008. p. 8.

*** Necmi Sönmez. “Hislerimle Keşfe Çıkıyorum” in Cengiz Çekil: A Witness. Yapı Kredi Publishing, 2008. pp. 8–10.

****Cengiz Çekil. “Sanat Eğitimi ve Temel Sanat Eğitimi” [Art Education and Foundational Art Education] in Güzel Sanatlar Fakültelerinde Temel Sanat Eğitimi [Foundational Art Education in Fine Arts Faculties]. Hacettepe University Fine Arts Faculty Publishing, 1989. pp. 19–30.

Translated from the original text in Turkish, below, by Merve Ünsal.

///

“Olağanüstü yatırımlara başvurmadan kendilerini ifade edemeyen pek çok sanatçının aksine, Cengiz,”…*
1970 yılının Temmuz ayında uçakla Paris’e geldi.

Direnç: Ölü Bir Somyanın Anısına ilk defa 1974 yılında sergilendi.
Bir sene çalışmış olsa gerek
Çünkü
“73 çok önemli” ** idi.

Aslında zaman ne ile ölçülür?
Üç saat: İstanbul’dan Paris’e uçakla giderken havada geçirdiğin,
Bir sene: Bir tane işi bitirmek için gereken,
Zaman.
Uzun ya da kısa,
Ya da ağır, gergin, pis veya beyaz mıdır?

Yaşamayanın öldüğü,
Arkasından da anıldığı
An,
Tarihin neresine denk gelir ve o tarih
Uzun ya da kısa,
Ya da ağır, gergin, pis veya beyaz?

Ölmeden yatağa yatmakla
Ölüp de toprağa yatmak arasında
Ölmek dışında bir fark var.
İnsan, yatağından hep kısa
Ama toprak ile bir olur.
Yerin üstünde yatarken çarşaf ister
Altında yatana tuğla.

Zaman önemli.
Bir zaman, 1973 örneğin.
“Şimdi, o sıralarda
benim sanat konusundaki düşüncelerim şöyleydi;
sanatın müzelerdeki haline,
müzelere,
galerilere
ve sanatın alınıp satılmasına
tepki duyuyordum.”***
Şimdi, o sıralarda … tepki duyuyordu.

Cengiz Çekil bunu söylerken 62,
1973 yılında 28 yaşındaydı.
Şimdi, ……………………………. o sırada

Aslında zaman ne ile ölçülür?
Sabit bir tepkiyle mi ölçülür zaman?
Şimdi, şimdi; şimdi, o sırada.
“Bilindiği gibi ülkemizde
perspektif ve hacıma dayalı plastik sanatlar üretim ve eğitiminin
çok kısa bir tarihi vardır.
Bu
çok da uzun olmayan
tarihi geçmişin başlangıcında,
resim ve heykel dallarındaki üretim ve eğitim
bir yaşamsal ihtiyaca dayanmıyordu.”****
“Çok kısa” “çok da uzun olmayan”

Aslında zaman ne ile ölçülür?
Yaşamsal ihtiyaç olmayan
Gün gelip de olunca mı geçer zaman?
O zaman mı ölür somyalar?
Ya da her şeye rağmen yaşamaya devam
Eder insanlar, siyaha cılız bir çizgi çeker ışıkla.

Ölen yatak çarşaf ister,
Ölen adam tuğla.
Ya da biz öyle sanarız, yaşayanlar.
Ve veririz kararları.
Cenazeler bize yapılır çünkü.
Kararları da biz veririz, sıfatları biz seçeriz
Nasıl bilirdiniz?
İyi
İyi
İyi
Bilirdik.

O yüzden insan hayatı
Uzun ya da kısa,
Ya da ağır, gergin, pis veya beyaz mıdır?

Akşam olup yatağa yatınca ya da
Mayıs ayında bir incir ağacının altında veya
Metronom diye bir kahvenin bodrum katında.

* “Olağanüstü yatırımlara başvurmadan kendilerini ifade edemeyen pek çok sanatçının aksine, Cengiz, hemen hemen hiçbir maddi destek olmaksızın, çarpıcı ve tutarlı bir dil geliştiriyor.”
Sönmez, Necmi. Cengiz Çekil: Bir Tanık. Yapı Kredi Yayınları, 2008. p. 34.

** “C.Ç. : 73 benim için çok önemli ama.
N.S. : İlk yerleştirmenizi 1973 yılında mı gerçekleştirdiniz?
C.Ç. : Sanıyorum 1973 yılında yaptım. Çünkü 1974 yılında Salon de Mai’de benim “Direnç: Ölü Bir Somyanın Anısına” işim sergilenmişti. Dolayısıyla 73’te başladı, 74-75’te bu hep sürdü.”
Sönmez, Necmi. “Hislerimle Keşfe Çıkıyorum” Cengiz Çekil: Bir Tanık. Yapı Kredi Yayınları, 2008. s. 8.

*** Sönmez, Necmi. “Hislerimle Keşfe Çıkıyorum” Cengiz Çekil: Bir Tanık. Yapı Kredi Yayınları, 2008. ss. 8–10.

****Çekil, Cengiz. “Sanat Eğitimi ve Temel Sanat Eğitimi” Güzel Sanatlar Fakültelerinde Temel Sanat Eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları, 1989. ss. 19–30.

Fatma Belkıs was born in Antalya in 1985. She studied Visual Arts and Communication Design in Sabancı University. She is still a PhD student in European Graduate School and struggling to write her PhD thesis on Friendship in Artistic Collaboration. Since 2013 instead of working individually, she prefers to collaborate with her friends. She lives in Istanbul. She loves KABA HAT like crazy.